Cukrzyca jest chorobą cywilizacyjną XXI stulecia. Chorują na nią ludzie w różnym wieku, na całym świecie. Z uwagi na to, że u osób starszych wzrasta ryzyko pojawienia się cukrzycy typu 2 lub cukrzycy typu C, warto wiedzieć, jak w takim przypadku postępować. Odpowiednia dieta jest tutaj kluczem do sukcesu. Zatem – co jeść przy cukrzycy?
Wyróżniamy trzy typy cukrzycy: 1, 2 i 3, zwaną również cukrzycą typu C, 1.5 lub 3c. O ile pierwsze dwa typy są znane specjalistom od lat, o tyle trzeci został odkryty niedawno. Jak mówią lekarze, cukrzycę typu 3 łatwo w diagnozie pomylić z typem 2. Jej powodem jest wystąpienie innych chorób, takich jak choroba Cushinga, przewlekłe zapalenie trzustki albo hemochromatoza. Uszkadzają one trzustkę i uniemożliwiają jej prawidłowe działanie, czyli wydzielanie insuliny. Bardzo często występuje u osób w podeszłym wieku.
Cukrzyca tego typu znacznie różni się od typu 1. Przede wszystkim nie jest konieczne zewnętrzne podawanie insuliny, ale leczenie zbliżone do stosowanego przy typie 2. Objawy, jakie daje cukrzyca typu C to na przykład:
Tak samo, jak w innych typach cukrzycy, rozpoznaje się ją poprzez kontrolę glikemii. Wartość powyżej 126 mg/dl na czczo lub ponad 200 mg/dl niezależnie od pory ostatniego posiłku może oznaczać cukrzycę typu C.
Wiele osób twierdzi, że przy cukrzycy nie da się jeść różnorodnie. Obalamy ten mit – cukrzyk powinien jeść nie tylko zdrowo, ale też rozmaicie. Tylko w ten sposób dostarczy organizmowi wszystkich potrzebnych witamin i mikroelementów. Konstruując menu dla podopiecznego z cukrzycą, zwróćmy uwagę na to, by znalazło się w nim 5-6 posiłków podawanych o tych samych porach. Dzięki temu senior uniknie niebezpiecznych dla zdrowia i życia wahań w stężeniu glukozy we krwi.
Zadbajmy o to, by w każdym posiłku znalazły się świeże warzywa. Dają one poczucie sytości, a jednocześnie mają bardzo niski indeks glikemiczny i niewiele kalorii. Na dodatek wyrobienie nawyku jedzenia o stałych porach zapobiegnie napadom głodu, zwłaszcza w godzinach wieczornych.
Oto produkty, które przysłużą się cukrzykowi:
Warto wiedzieć, że w diecie dla diabetyka należy unikać nie tylko cukru, ale też nasyconych kwasów tłuszczowych. Znajdują się one przede wszystkim w tłustym, czerwonym mięsie.
Na początku warto dowiedzieć się, jakie przyzwyczajenia żywieniowe wyrobił sobie nasz podopieczny. Następnie, w konsultacji z jego lekarzem, stopniowo wprowadzać nowe produkty (jeśli jest to konieczne). Zawsze zadbajmy jednak o to, by posiłki były dla seniora smaczne i atrakcyjne – zwłaszcza, jeżeli radykalnie musiał zmienić swoją dietę. Jadłospis dla cukrzyka powinien obejmować warzywa, ziemniaki, groch, fasolę, kasze, płatki pełnoziarniste, razowe pieczywo. Unikajmy natomiast tłuszczów zwierzęcych, ciężkich potraw, soli i cukru. W zamian możemy zaproponować podopiecznemu chude mięso i wędliny drobiowe, oliwę oraz olej rzepakowy. Dopilnujmy, by po godzinie 18:00 w posiłkach nie było już owoców, zarówno świeżych, jak i suszonych.
Przygotowując potrawy dla seniora, wybierajmy raczej posiłki gotowane, duszone lub pieczone. Starajmy się nie smażyć na głębokim tłuszczu. Jeżeli podsmażenie produktu jest konieczne, stosujmy minimalną ilość np. oliwy. Uważajmy też, żeby nie rozgotować kaszy, ryżu czy makaronu, bo to podnosi ich indeks glikemiczny. Najlepsze będą „al dente”.
Osoby starsze często cierpią z powodu niedoboru witamin i składników mineralnych. Najlepszym i często jedynym wyjściem z takiej sytuacji jest ich dostarczenie w pożywieniu. Dieta dla cukrzyków powinna być bogata przede wszystkim w witaminę C. Diabetycy mają niższą odporność i szybciej zapadają na infekcje wirusowe oraz bakteryjne. Włączmy więc do jadłospisu kiszone ogórki i kapustę, paprykę, natkę pietruszki, czarne porzeczki czy szpinak. Ostrożnie dawkujmy jedynie pomarańcze lub mandarynki, gdyż szybko podnoszą poziom cukru we krwi.
Ważnym minerałem w diecie cukrzyka jest magnez, który chroni przed powikłaniami choroby takimi jak uszkodzenie siatkówki oka. Znajdziemy go w kakao, ciemnym pieczywie, kaszach, brązowym ryżu i pestkach dyni.
Znaczenie ma także chrom – pomaga regulować stężenie insuliny we krwi. Pierwiastek ten znajduje się w brokułach, jęczmieniu czy rabarbarze.
Pamiętajmy również o wapniu, czyli budulcu kości, zębów i paznokci. Doskonałym jego źródłem jest nabiał: mleko, maślanka, jogurty, kefiry, sery, a także ryby konserwowe, mleko roślinne oraz warzywa strączkowe i jaja.
Cukrzyca u osób starszych jest podstępnym, ale często lekceważonym wrogiem. Aby go pokonać, warto przyjrzeć się przyzwyczajeniom seniora. Dbanie o zdrowie to bowiem nie tylko dieta. U cukrzyka tak samo ważny jest ruch. Zaproponujmy więc podopiecznemu wspólne spacery albo inną formę aktywności, którą lubi. To pomoże mu zachować dobrą kondycję przez długi czas.