Opieka nad seniorem cierpiącym na choroby przewlekłe nie jest łatwa. Uciążliwe objawy często utrudniają życie, a także wpływają na codzienne funkcjonowanie człowieka w podeszłym wieku. W zależności od schorzenia seniorem należy się odpowiednio zająć. Zadaniem opiekunów osoby starszej jest więc nie tylko zapewnienie jej właściwego leczenia, ale też bezpieczeństwa – zarówno w domu, jak i poza nim.
Schorzenia otępienne i zaburzenia pamięci to jedno z największych wyzwań, przed jakim może stanąć opiekun osoby starszej. W zaawansowanym stadium choroby Alzheimera trzeba zadbać o to, by senior nie mógł przez przypadek opuścić mieszkania. Na skutek choroby zmienia się bowiem postrzeganie rzeczywistości: chory może zrobić sobie krzywdę albo zapomnieć, gdzie właściwie jest. Problem w tym, że nie damy rady całkowicie zapobiec wyjściu z domu. Osoba chora na Alzheimera może wyjść tak jak stoi, bez ubrania odpowiedniego do pogody, bez torby czy dokumentów. GPS w telefonie też nie na wiele się zda – bliska osoba może go po prostu ze sobą nie zabrać. Wśród seniorów dużą popularnością cieszą się opaski zakładane na nadgarstek z wypisanym imieniem, nazwiskiem i numerem telefonu. Jednak w przypadku osób z otępieniem starczym nie zawsze się to sprawdza, gdyż mogą ją po prostu zdjąć.
Co zatem możemy zrobić? Dobrym rozwiązaniem są naszywki na ubrania albo wręcz wyszycie na mankietach lub rękawach danych naszego bliskiego. Jeśli rodzic lub dziadek wyjdzie z domu, to osoba, która go znajdzie, będzie mogła nas szybko o tym fakcie poinformować. Pamiętajmy, że chory może chcieć odwiedzić znajome sobie miejsca. Dlatego warto poinformować o chorobie sąsiadów, zarządcę budynku, ochronę osiedla czy znajomych mieszkających w okolicy. Zostawmy im swój numer telefonu i poprośmy, żeby w razie potrzeby się z nami kontaktowali. Pamiętajmy, że choroba Alzheimera może dotknąć każdą rodzinę i w żadnym wypadku nie jest powodem do wstydu. A kiedy uwrażliwimy na nią innych, to mamy większą szansę, że pomogą naszemu bliskiemu bezpiecznie wrócić do domu.
Innym schorzeniem, na które choruje wiele osób w podeszłym wieku, jest cukrzyca. Niektórzy żyją z nią od wielu lat, ale zdarzają się też przypadki późnych zachorowań. Warto zaopatrzyć rodzica lub dziadka w opaskę medyczną z informacją o chorobie i prośbą o wezwanie pomocy. Bardzo ważne jest, żeby opiekun osoby starszej porozmawiał z nią o zagrożeniach zdrowotnych, które niesie za sobą cukrzyca. Osoby w podeszłym wieku czasami lekceważą chorobowe ograniczenia, zanadto się forsują lub zapominają o przyjęciu dawki insuliny. A takie postępowanie może skończyć się zasłabnięciem, hipoglikemią albo nawet śpiączką cukrzycową.
Zadbajmy więc o to, żeby nasz bliski zawsze miał przy sobie batonik, ciastko czy nawet cukier w saszetce. To pomoże mu szybko podnieść poziom cukru we krwi, gdy nagle źle się poczuje. Postarajmy się przekonać rodzica lub dziadka, żeby prosił o pomoc zawsze, gdy na ulicy poczuje się słabo. Wtedy osoba, do której się zwróci, będzie mogła wezwać pogotowie, gdy osoba starsza na przykład straci przytomność. Jeśli senior zaobserwuje u siebie zawroty albo ból głowy, nudności czy wymioty, niech usiądzie przy oknie lub na świeżym powietrzu i zje coś słodkiego. Następnie powinien poczekać na poprawę samopoczucia.
Warto uczulić seniora na to, żeby zawsze miał przy sobie telefon komórkowy. Jeśli znajdzie się poza domem i nie będzie w stanie wrócić, zawsze może zadzwonić do kogoś bliskiego. W bardziej oddalone miejsca nasz rodzic lub dziadek nie powinien wybierać się sam. Dobrym rozwiązaniem jest zatrudnienie profesjonalnego opiekuna, który zostanie de facto asystentem osoby starszej i będzie nad nią czuwał w domu i poza nim.
Jeżeli senior planuje wyjść z domu na dłużej (na przykład na kilka godzin), przypomnijmy mu o zabraniu przyjmowanych leków. Porozmawiajmy z nim o tym, dokąd chce pójść i gdzie znajdzie miejsce na spokojne zażycie lekarstw. Ta kwestia jest szczególnie ważna przy chorobach przewlekłych. Zaburzenie harmonogramu przyjmowania leków może mieć daleko idące skutki zdrowotne. Latem dobrze jest przypomnieć seniorowi o zapakowaniu do torby butelki z wodą. A jeśli dzień jest szczególnie upalny albo mroźny, to dla bezpieczeństwa osoby starszej lepiej będzie, gdy zostanie ona w domu.
Podsumowując: opiekun osoby starszej powinien dopilnować, żeby zawsze miała ona ze sobą telefon komórkowy, lekarstwa oraz informacje dotyczące choroby. W razie potrzeby ułatwią one udzielenie pierwszej pomocy. Przyda się też numer kontaktowy do nas lub innej bliskiej osoby. A przede wszystkim poprośmy rodzica lub dziadka, żeby przed wyjściem dał nam znać, dokąd idzie i kiedy zamierza wrócić.