Co to jest demencja?

Demencja starcza, która nazywana jest także otępieniem, jest przewlekłym i postępującym schorzeniem mózgu. Występuje ona przede wszystkim u osób starszych. Pod pojęciem demencji kryje się wiele różnych jednostek chorobowych. Wśród nich możemy wyróżnić choroby Alzheimera, Parkinsona. Różnią się one rodzajem zmian zachodzących w tkankach mózgu oraz ich umiejscowieniem.

Objawy demencji

Wraz z rozwojem choroby dochodzi do spadku wszystkich wyższych funkcji poznawczych. Objawy demencji zależą od tego jak bardzo choroba jest zaawansowana. W trakcie jej trwania osłabieniu ulegają pamięć, myślenie, przetwarzanie danych, rozumienie, orientacja, osąd, zdolność do nauki i wyrażania. Obok upośledzenia wspomnianych funkcji towarzyszyć jej mogą zmiany emocjonalne. Seniorzy zaczynają odczuwać lęki, wahania emocjonalne, pojawiają się stany depresyjne, stają się drażliwi, zmienia się ich osobowość, tracą szacunek do samego siebie. Zmniejsza się również ilość wyrażanych przez nich uczuć, zmniejsza się natężenie emocji, wzrasta obojętność. Demencja może całkowicie zmienić sposób myślenia seniora.

Co wywołuje demencję

Bezpośrednią przyczyną demencji mogą być np. korowe zaniki mózgu. Możemy je zaobserwować głównie w płatach skroniowych i ciemieniowych. Do powstawania tego takich zmian przyczynić mogą się czynniki genetyczne, zwyczajne procesy starzenia, ale również choroby i czynniki zewnętrzne. Ryzyko wystąpienia demencji zwiększa się przy:

• wodogłowiu,
• guzach mózgu,
• chorobie Creutzfeldta-Jacoba,
• krwiakach pourazowych,
• padaczce,
• niedoborach pokarmowych (kwasu foliowego czy witaminy B1),
• chorobach tarczycy,
• chorobach wątroby,
• alkoholizmie,
• przyjmowaniu niektórych leków.

Etapy demencji

Etapy demencji starczej różnią się nasileniem towarzyszących im objawów. Pierwszemu etapowi choroby towarzyszą pozornie niewielkie problemy. Senior zapomina gdzie położył klucze, lub pomija płatności rachunków. Tego typu sytuacje mogą zdarzyć się każdemu, dlatego łatwo je zbagatelizować.

Drugim etapem demencji starczej jest nasilanie się kłopotów z pamięcią. Dodatkowo zaobserwować możemy również objawy apatii, drażliwość, problemy z wysławianiem się.  oraz pojawianie się kolejnych objawów: apatii, drażliwości, trudności. Objawy pojawiają i nasilają się stopniowo, powoli skutkując wycofywaniem się seniora z życia zawodowego i społecznego. Drugiemu etapowi mogą towarzyszyć także problemy z odżywianiem oraz ogólne osłabienie organizmu.

W ostatnim etapie choroba całkowicie przejmuje kontrolę nad życiem pacjenta i taki senior potrzebuje opieki całodobowej. Osoba dotknięta chorobą traci kontakt z otoczeniem. Senior przestaje być zdolny do wykonywania podstawowych codziennych czynności. Pojawiają się również urojenia oraz agresja. W tym etapie, senior potrzebuje profesjonalnej opieki, najlepszą jej formą będzie całodobowa opieka domowa.

Leczenie demencji

Niestety, demencja starcza jest nieuleczalna. Współczesne leczenie demencji opiera się jedynie na łagodzeniu objawów. Leczenie farmakologiczne jest decyzją lekarza, ale najczęściej stosuje się leki zwiększające poziom acetylocholiny. Jest to substancja przekaźnikowa układu nerwowego, odpowiedzialna za procesy pamięciowe. Zastosowanie również mogą znaleźć antydepresanty, środki uspokajające lub ułatwiające zasypianie.

Ważnym elementem terapii i profilaktyki jest również aktywizacja intelektualna osoby starszej. Mozg ćwiczyć można przy rozwiązywaniu krzyżówek, zadań matematycznych, wspólnych gier, a także czytając książki.

Nie bez znaczenia pozostaje też dieta i regularna aktywność fizyczna. Przy układaniu jadłospisu wskazane jest uwzględnienie orzechów i ryb. Bardzo duże znaczenie ma również odpowiednia ilość snu.

Opieka nad osobą z demencją 

Osoba starsza chora na demencje wymaga szczególnej uwagi oraz cierpliwości, dlatego należy się nią opiekować w szczególny sposób. Na każdym etapie choroby ważne jest to, aby zapewnić seniorowi odpowiednią ilość snu, prawidłową dietę oraz różnego rodzaju aktywności, zarówno fizyczne jak i intelektualne oraz społeczne. Doskonałym rozwiązaniem w tym przypadku będzie opieka domowa, warto zapewnić podopiecznemu odpowiednią pomoc. Temat dotyczący tego w jaki sposób opiekować się osobą chorą na demencję rozwiniemy w osobnym artykule.