Higiena osób starszych

Praca w opiece senioralnej wiąże się z wieloma zadaniami. Jednym z najtrudniejszych, a zarazem bardzo ważnym jest prawidłowe dbanie o higienę seniora.

Każdy z nas wolałby samodzielnie dbać o higienę osobistą, jednak nie w każdej sytuacji jest to możliwe. Takiej możliwości nie mają, osoby starsze, które są przewlekle schorowane. Problemy higieniczne osób starszych dotykają podopiecznych całkowicie niepełnosprawnych, ale także seniorów, którzy ze względu na swój wiek cierpią na mniej poważne dolegliwości.

Prawidłowa pielęgnacja osoby starszej ma ogromny wpływ na komfort jej życia codziennego. Strefa potrzeby fizycznej jest mocno połączona ze strefą potrzeby psychicznej. Jeśli obie zostaną odpowiednio zaspokojone, to równowaga dotycząca zdrowia podopiecznego będzie zachowana.

Pielęgnacja osoby starszej

Odpowiednia higiena osób starszych jest więc tematem, który zasługuje na szczególną uwagę. Będąc w pełni zdrowia, każdy z nas dba o czystość osobistą w inny sposób i indywidualnie ustala sobie czas kąpieli oraz innych zabiegów pielęgnacyjnych. Wolność wyboru w tej kwestii powinna być dostępna także dla osób, które nie mogą już wykonywać tych czynności samodzielnie. W ich przypadku kwestia higieny osobistej pociąga za sobą jednak wiele więcej utrudnień i ograniczeń.

W rozwiązaniu problemów higienicznych osób starszych pomagają opiekunki. Poprzez taką pomoc, zapewniają one niezbędny komfort oraz lepsze samopoczucie. Wiadomo jednak, że higiena osobista to aspekt bardzo delikatny, dlatego też należy do niego podejść w odpowiedni sposób.

Opiekunka pomagająca w rozwiązywaniu problemów higienicznych osób starszych, powinna posiadać odpowiednie predyspozycje do wykonywania tych zadań. Pamiętajmy również, że istnieją pewne zachowania, których należy unikać podczas pomocy podopiecznemu.

Z czym są związane problemy z higieną u osób starszych?

Pomagając seniorowi w czynnościach higienicznych, musimy wykazać się dużą empatią i wyrozumiałością. Opiekunki powinny podejść do tej kwestii z dużym wyczuciem. Nigdy nie powinniśmy naśmiewać się z osoby starszej oraz z jej problemów. Nie należy również zwracać uwagi ani komentować jej dolegliwości w żaden inny sposób. Nawet przyjazne w naszym mniemaniu uwagi, mogą sprawić przykrość podopiecznemu.

Oprócz zadbania o odpowiednie środki higieniczne dla osób starszych postarajmy się, aby atmosfera była naturalna. Bardzo ważne jest to, aby kwestia dotycząca higieny osobistej u osób starszych, nie stała się problemem i nie była wyolbrzymiana.

Aby usprawnić ten proces, warto rozmawiać z seniorem o tym, jak wcześniej dbał o swoją higienę. Warto zapytać o jego przyzwyczajenia, rytuały pielęgnacyjne. Zanim jednak podejmiemy się tego zadania, powinniśmy zapoznać się z informacjami o stanie zdrowia seniora.

Powinniśmy wypytać rodzinę o jego dolegliwości, pozwoli nam to dobrać odpowiednie techniki oraz uzmysłowi, na jakie miejsca powinniśmy szczególnie uważać. Inaczej zaopiekujemy się osobą leżącą, a inaczej tą, która porusza się o własnych siłach.

Jednym z bardzo ważnych aspektów jest mycie ciała przynajmniej dwa razy na dobę.

Jeśli jednak osoba starsza ma problemy na przykład inkontynencją lub niewydolnym układem moczowym, może okazać się, że pielęgnacja będzie wymagana nieco częściej.

Środki higieniczne dla osób starszych

Zwróćmy uwagę na to, aby kosmetyki wykorzystywane do pielęgnacji seniora były delikatne i nie zawierały składników podrażniających, bądź wysuszających ich skórę.

Na rynku dostępne są specjalne, bardziej delikatne środki higieniczne, dedykowane dla osób starszych. Można je nabyć w każdej aptece, ale przed dokonaniem zakupu warto skonsultować się z farmaceutą.

Zasady pielęgnacji seniora

Pomoc w wykonywaniu czynności higienicznych może okazać się stresująca dla obydwu stron. Aby tego uniknąć, warto jest, wprowadzić kilka zasad, które pozwolą wykonywać tę pracę profesjonalnie oraz rzetelnie. Zminimalizują one poczucie skrępowania osoby starszej.

Zacznijmy od podstawowej, ale bardzo istotnej kwestii, jaką jest prawidłowe mycie rąk, aby uzyskać pożądany efekt, potrzebne jest tu nieco ponad pół minuty.

Podstawowe zasady prawidłowego mycia rąk:

• Na samo mycie należy poświęcić ok. 30 sekund.
• Najpierw opłukujemy ręce seniora wodą.
• Potem nabieramy tyle mydła, aby po rozsmarowaniu pokryło ono całą powierzchnię dłoni.
• Dokładnie rozprowadzamy mydło po skórze, pocierając o siebie rozprostowane dłonie.
• Pamiętajmy o dokładnym umyciu przestrzeni między palcami, grzbietów palców oraz okolic kciuków.
• Na koniec dokładnie opłukujemy ręce seniora wodą i wycieramy je do sucha jednorazowym ręcznikiem.

Jak prawidłowo dbać o higienę jamy ustnej u osób starszych

U starszych osób wraz z wiekiem rośnie ryzyko ubytków tkanki zęba oraz próchnicy korzeni zębów. Dlatego opiekunka powinna kupować odpowiednie preparaty do higieny jamy ustnej u osób starszych. Ważne jest mycie zębów pastą, która zawiera fluor, należy również codziennie stosować nić dentystyczną oraz regularnie odwiedzać stomatologa.

Pomoc, jaka będzie wymagana od opiekunki, jest uzależniona od stopnia samodzielności seniora. Osoby, które poruszają się samodzielnie będą potrzebowały jedynie niewielkiego wsparcia w codziennym kilku-razowym myciu zębów.

Osoby leżące natomiast wymagają znacznie większej pomocy w dbaniu o higienę jamy ustnej. Opiekunka powinna myć z dużą dokładnością bardzo ostrożnie zęby takiej osobie, powinna również przed myciem taką osobę delikatnie posadzić lub wesprzeć np. na poduszce.

Pamiętajmy o tym, że utrzymanie prawidłowej higieny jamy ustnej u osób starszych wpływa nie tylko na ich dobre samopoczucie, ale i na zdrowie całego organizmu.

Bezpieczna kąpiel osoby starszej 

Jak umyć starszą osobę, żeby nie zrobić jej krzywdy? Nie jest to takie łatwe, jak mogłoby się nam wydawać. Większość seniorów potrzebuje pomocy z kąpielą, dlatego ważne jest, aby opiekunka wiedziała jak ją zorganizować.

Przede wszystkim, nie wolno pozostawić bez opieki seniorów, którzy chorują na takie choroby jak demencja, choroba Alzheimera, reumatyzm lub ograniczona sprawność ruchowa, będąca następstwem wylewu.

Zadbajmy o to, aby podłoga nie była śliska, ponieważ wtedy, nawet samodzielny podopieczny może wyrządzić sobie krzywdę.

Pomoc seniorowi może być nieco bardziej angażująca, kiedy łazienka nie jest przystosowana do jego potrzeb.

Bardzo przydatnym wyposażeniem w kwestii kąpieli osoby starszej są siedziska prysznicowe, ich stosowanie znacznie zmniejsza ryzyko upadku. Jeśli senior nie posiada prysznica, należy zadbać o to, aby jego rodzina zamontowała w wannie poręcz. Pomaga ona przy wchodzeniu i wychodzeniu z wanny.

Oprócz powyższych wskazówek pamiętajmy również, o następujących zasadach:

• Powinniśmy zadbać o czystość tego pomieszczenia, aby różne przedmioty w pomieszczeniu nie utrudniały kąpieli, aby nic nie leżało na podłodze.
• Zadbajmy o odpowiednią temperaturę wody oraz pomieszczenia. Osoba starsza może mieć opory przed rozebraniem się w zimnej łazience.
• Zbyt gorąca woda może również doprowadzić do gorszego samopoczucia, a nawet utraty przytomności.
• W przypadku podopiecznych wymagających szczególnej uwagi nie wolno pozostawiać ich samych. Dlatego pomocne może okazać się przygotowanie wszystkiego przed kąpielą.
• Pamiętajmy o kolejności mycia: dłonie, ręce, pachy, brzuch, stopy, nogi, plecy, pośladki i krocze.
• Po zakończeniu kąpieli i opuszczeniu przez podopiecznego łazienki należy dokładnie posprzątać kabinę i inne elementy pomieszczenia. Uniemożliwi to powstawanie groźnych zarazków.
• Opiekunka powinna również należycie dbać o własną higienę.

Przypomnijmy jeszcze raz, że każda opiekunka seniora powinna pamiętać o daleko idącym zrozumieniu podczas pomocy w kwestiach intymnych, a taką kwestią jest higiena osób starszych.

Pielęgnacja osoby starszej jest czasami wymagająca i skomplikowana, aczkolwiek przy odpowiednim przygotowaniu, nie powinna sprawiać trudności. Pomoc opiekunki przy tego typu czynnościach może znacząco poprawić komfort życia i pomóc seniorowi zniwelować stres związany z procesem starzenia.