Bezsenność u osoby starszej

Sen jest jedną z podstawowych potrzeb organizmu, także u seniora. Nie zawsze jednak osoby starsze śpią tyle, ile powinny. Często mają problemy z zasypianiem, budzą się w środku nocy. Szacuje się, że połowa osób, które ukończyły 50. rok życia, cierpi na bezsenność, a 20% z nich na bezsenność przewlekłą. Jak pomóc seniorowi wypocząć i kiedy leczyć bezsenność? Oto kilka sposobów na poprawę jakości snu osoby starszej.

Przyczyny bezsenności u seniorów

Istnieje teoria, że osoby starsze potrzebują mniej snu – nie zawsze jednak tak jest. Jeśli aktywność życiowa rodzica lub dziadka jest ciągle taka sama, jak w średnim wieku, zapotrzebowanie na sen się nie zmniejsza. Jeżeli senior jest mniej aktywny, wystarcza mu 6 albo nawet mniej godzin nieprzerwanego snu. Problemem jest fakt, że wielu osobom starszym zmienia się rytm dnia. To tylko jedna z przyczyn bezsenności u seniorów – jest ich znacznie więcej. Zanim więc sięgniemy po leki nasenne dla naszego bliskiego, warto sprawdzić, z czego wynikają problemy ze snem. Domowe sposoby pomogą złagodzić dolegliwości, a w wielu przypadkach pożegnać je całkowicie.

Sposób leczenia bezsenności należy zawsze dobrać do indywidualnych potrzeb seniora. Oprócz zmiany trybu życia i rytmu dobowego powodami problemów ze snem mogą być na przykład:

• choroby przewlekłe,
• bóle stawów i kręgosłupa,
• choroby serca i układu oddechowego oraz towarzyszące im duszności,
• schorzenia otępienne,
• choroby psychiczne,
• schorzenia reumatoidalne, endokrynologiczne, autoimmunologiczne,
• refluks żołądkowo-przełykowy.

Nie bez znaczenia jest też to, jak wygląda dzień osoby starszej. Zasypianie utrudnia chociażby jedzenie kolacji tuż przed snem, brak jakiegokolwiek wysiłku fizycznego i drzemki w ciągu dnia. Senior nie powinien też kłaść się do łóżka, jeżeli nie czuje senności.

Domowe sposoby na problemy ze snem u osób starszych

Leki nasenne powinny być ostatecznością, zwłaszcza te silne, dostępne w aptece na receptę. Pierwszym krokiem niech będzie zmiana niezdrowych nawyków. Zachęćmy seniora do zadbania o higienę snu. Mocną herbatę i kawę dobrze jest zamienić na wodę i ziołowe herbatki, jak melisa. Przygotujmy rodzicowi lub dziadkowi lekką kolację. Unikajmy też oglądania w telewizji programów wzbudzających silne emocje. Zamiast tego puśćmy seniorowi wyciszającą muzykę. Przed położeniem się do łóżka warto wziąć spokojną, relaksującą ciepłą kąpiel oraz wywietrzyć sypialnię. Jeżeli osoba starsza nie może zasnąć, doradźmy jej, by wstała i pochodziła po mieszkaniu albo poczytała książkę. To lepsze rozwiązanie niż przewracanie się z boku na bok. Warto, by senior zadbał o regularność – kładł się spać na określoną ilość godzin i wstawał o tej samej porze. To pomoże uregulować pory snu oraz czuwania.

Bardzo ważne jest też to, jak wygląda dzień osoby starszej. Jeśli cały czas przebywa na kanapie albo w łóżku i ogląda telewizję, może mieć problem z zaśnięciem. Jeżeli więc zdrowie rodzica albo dziadka na to pozwala, zachęcajmy go do podejmowania aktywności. Może to być po prostu spacer, lekka gimnastyka albo nawet jakiś sport, który senior lubi. Dla osoby leżącej korzystna okaże się rehabilitacja. Dobrym pomysłem będzie także wysiłek umysłowy: rozwiązywanie krzyżówek, zagadek, układanie rymowanek. A jeśli niezbędna okaże się drzemka w ciągu dnia, dobrze jest skrócić czas snu w ciągu nocy.

Leczenie bezsenności u seniorów

Jeżeli objawy bezsenności pojawiły się niedawno i są związane na przykład z jakimś stresującym wydarzeniem, można podać osobie starszej lek nasenny. To pozwoli organizmowi się zregenerować i powrócić do zdrowego, spokojnego snu. Pamiętajmy jednak, że tego typu lekarstwa należy stosować jedynie doraźnie. Gdy problemy ze snem się przedłużają albo senior cierpi na całkowitą bezsenność, lepiej poprzestać na naturalnych metodach.

Na samym początku dobrym wyjściem będzie wypróbowanie leków ziołowych i suplementów z melatoniną (hormonem snu). Te ostatnie trzeba jednak brać przez kilka tygodni – dopiero wtedy będzie widoczny efekt. Poziom melatoniny w organizmie maleje z wiekiem, dlatego osoby starsze spokojnie mogą ją przyjmować. W lekach ziołowych natomiast znajdziemy takie składniki, jak: melisa lekarska, waleriana, chmiel zwyczajny, lawenda, dziurawiec i rumianek pospolity. Najpopularniejsza wśród seniorów jest melisa, która łagodzi objawy niepokoju i pobudzenia nerwowego.