Utrzymanie higieny, tak oczywiste i łatwe dla młodego człowieka, w podeszłym wieku może stać się problemem. Wielu seniorów cierpi na przewlekłe choroby, które utrudniają dbanie o siebie. Nie bez znaczenia są także przebyte operacje, zabiegi czy leczenie. Warto jednak wiedzieć, że w opiece nad osobą starszą prawidłowa higiena jest bardzo ważna. Pomaga bowiem zapobiegać różnego rodzaju chorobom skóry czy zakażeniom. Pamiętajmy, że dla nas codzienny prysznic jest prosty i naturalny, a dla naszego rodzica i dziadka może stanowić wyzwanie. Jak powinna wyglądać opieka nad osobą niepełnosprawną w kontekście higieny?
Jak umyć starszą osobę? Zacznijmy przede wszystkim od dostosowania łazienki. Dla naszego bliskiego, który ma problemy z poruszaniem, jest to wysoce niebezpieczne miejsce. Łatwo bowiem można się poślizgnąć, trudno natomiast wstać. Wszelkie powierzchnie, jakich da się przytrzymać, są gładkie, chłodne i śliskie. Dlatego, gdy chcemy opiekować się osobą chorą i niesamodzielną, dobrze jest zadbać, by w łazience znalazły się maty antypoślizgowe. Jedna powinna leżeć na podłodze, druga pod prysznicem lub w wannie. Przydadzą się też specjalne uchwyty umiejscowione przy toalecie oraz obok umywalki. Z ich pomocą chory może się podnieść lub usiąść. A jak sprawić, by opieka nad osobą niepełnosprawną i jej mycie stało się jeszcze prostsze? Dobrym pomysłem jest zainwestowanie w specjalne krzesło toaletowe albo siedzisko do wanny. Dołóżmy też wszelkich starań, aby w łazience było ciepło. Nie rozkręcajmy grzejnika tuż przed kąpielą seniora, ale zróbmy to odpowiednio wcześniej, by pomieszczenie się nagrzało. Osoby starsze i chore znacznie silniej odczuwają chłód, dlatego po kąpieli powinny od razu założyć ciepłą piżamę i szlafrok.
Warto też wspomnieć o problemie, który dotyka wiele niepełnosprawnych osób starszych, a często nie jest wiązany z dbaniem o higienę. Mowa tutaj o depresji. Choruje na nią coraz większa liczba seniorów. Jednym z jej objawów jest właśnie apatia i brak zainteresowania sprawami higienicznymi. Przygnębiona osoba starsza nie ma motywacji do tego, by wstać z łóżka lub fotela, umyć głowę i wziąć prysznic. Jeżeli zatem widzimy, że nasz bliski nie chce dbać o higienę, porozmawiajmy z nim. Zapewnijmy go, że chcemy mu pomóc i martwimy się o jego zdrowie. Istnieje duża szansa, iż uda nam się zmienić jego nastawienie. Pamiętajmy – raz można odpuścić mycie zębów, ale niech pozostanie ono codziennym nawykiem seniora.
Skóra osób starszych jest delikatna i wrażliwa, często posiada też wiele fałdek i załamań. Dlatego kosmetyki do mycia oraz pielęgnacji powinny być dostosowane do skóry seniora. Używajmy delikatnych, najlepiej naturalnych środków, a po kąpieli dokładnie nawilżajmy skórę. Poświęćmy trochę czasu profilaktyce odparzeń, a jeśli już się pojawiły – skupmy się na ich leczeniu i łagodzeniu objawów. Warto wiedzieć, że codzienna kąpiel czy prysznic nie są absolutnie konieczne. Jeśli stan zdrowia naszego bliskiego nie pozwala na pełne mycie, można wykorzystać do tego celu wilgotną szmatkę albo nawilżane chusteczki. Na rynku znajdziemy sporo produktów przeznaczonych do mycia bez wody. Z pewnością znajdziemy wśród nich coś, co będzie odpowiadać rodzicowi lub dziadkowi.
Istotnym elementem wyglądu są włosy – szczególnie panie przywiązują do nich dużą wagę. Oprócz regularnego mycia dobrze jest zadbać o to, by mama lub babcia pięknie się prezentowały. W tym celu można własnoręcznie uczesać włosy albo poprosić zaufanego fryzjera o pomoc.
W opiece nad osobą niepełnosprawną pamiętajmy również o higienie jamy ustnej. Choroby, na jakie cierpi nasz bliski, chociażby cukrzyca lub osteoporoza, mogą potęgować problemy z zębami. Również bardzo inwazyjne leczenie, jak chociażby chemioterapia, powoduje wysychanie jamy ustnej. Mogą powstawać owrzodzenia, niekiedy występują pleśniawki czy grzybica. Warto więc codziennie szczotkować zęby i język. Jeżeli senior nie jest w stanie utrzymać szczoteczki, można owinąć jej uchwyt szmatką albo zaproponować mu pomoc w myciu.
Osobną kwestią jest dbałość o czystość ubrań i pościeli. Zdarza się, że osoba starsza ją zaniedbuje – nie pamięta o praniu, uważa, że rzeczy są czyste albo że pranie jest dla niej za trudne. Być może nasz bliski ma przytępiony zmysł węchu i nie potrafi wyczuć, kiedy nadchodzi pora na zmianę pościeli czy ubrania. Jeśli na dodatek rodzic lub dziadek cierpi na nietrzymanie moczu, problem narasta. Rozwiązaniem są specjalne, nieprzemakalne podkłady na łóżko, a także bielizna chłonna. Warto też wspomnieć o samej czynności prania. Dla wielu osób niepełnosprawnych jest ona zbyt trudna. Pralki mają nisko umiejscowiony otwór, przez co senior musi się schylać. Na dodatek mokre pranie jest ciężkie. Co możemy zrobić? Dobrym wyjściem jest zmiana pralki na model ładowany od góry. Jeżeli natomiast nasz bliski nie jest w stanie samodzielnie robić prania, trzeba będzie go w tym wyręczać.
Zdarza się, że z wielu powodów nie jesteśmy w stanie zajmować się naszym bliskim. To zupełnie normalne – nie każdy z nas ma potrzebną do tego wiedzę i możliwości. W takim przypadku warto zapewnić naszemu bliskiemu specjalistyczną pomoc. Opieka nad osobą niepełnosprawną w domu jest trudnym zadaniem, a wykwalifikowana opiekunka poradzi sobie z nim znakomicie. Nam pozostaje jedynie przekonać do tego rozwiązania osobę starszą. Warto próbować, gdyż taka decyzja będzie korzystna dla wszystkich.