Osoby w podeszłym wieku często cierpią na różne choroby przewlekłe. Muszą więc regularnie brać leki, które pomagają im normalnie funkcjonować. Niestety, zdarza się, że senior z różnych powodów zapomina ich przyjąć. Może być to wynik postępującej choroby albo samego procesu starzenia. Obowiązek pamiętania o lekach dla seniora spada więc na nas. Natłok obowiązków może jednak sprawić, że… i my o nich zapomnimy. Takie sytuacje się zdarzają. Warto jednak wiedzieć, co robić, gdy nasz bliski nie przyjmie przepisanej dawki leku.
Pamiętajmy, że w takiej chwili panika jest złym doradcą. Na spokojnie przeanalizujmy całą sytuację. Przeciętna osoba starsza (w tym, być może, nasz rodzic czy dziadek) każdego dnia przyjmuje kilka różnych rodzajów lekarstw. Są one podawane o różnych porach i nierzadko z odmienną częstotliwością. Niektóre zażywa się tylko rano, inne trzy razy dziennie, a jeszcze inne podczas posiłków. Przy takiej różnorodności zaleceń nietrudno o pomyłkę. Dobrze jednak wiedzieć, że pominięcie pojedynczej dawki nie musi zaszkodzić seniorowi. Wszystko zależy od tego, jakie działanie ma lek i jaki jest jego rodzaj. Znaczenie ma również siła działania medykamentu. Na przykład pominięcie dawki leków obniżających ciśnienie może odbić się na samopoczuciu osoby starszej. Jednak w większości przypadków jednorazowe pominięcie dawki leku nie będzie miało poważniejszych rezultatów.
Jest spokojne popołudnie, senior godzinę temu zjadł obiad i poszedł się zdrzemnąć. My natomiast posprzątaliśmy kuchnię i właśnie siadamy z książką na kanapie. Nagle przypominamy sobie: przecież rodzic lub dziadek po jedzeniu miał wziąć tabletkę! Co zrobić w takiej sytuacji? Najlepiej będzie podać lek najszybciej, jak się da. Jeżeli jednak zauważyliśmy ten fakt dopiero przy kolejnym posiłku, dobrze będzie przeczytać ulotkę. Powinna się w niej znajdować informacja, co robić w przypadku pominięcia jednej dawki. Warto również skonsultować się z lekarzem albo farmaceutą, zwłaszcza jeżeli w opakowaniu nie ma ulotki. Można co prawda poszukać jej w Internecie, ale zawsze lepszym wyjściem jest kontakt ze specjalistą. Personel w przychodni z pewnością chętnie nam pomoże.
Wiele lekarstw można przyjmować z marginesem czasowym. Jeżeli dany lek dla seniora powinien być podawany rano, nic się nie stanie, jeśli damy go bliskiemu w południe. Takie opóźnienie raczej nie będzie miało skutków zdrowotnych. Lepiej jednak unikać podawania podwójnej dawki kolejnego ranka – to może prowadzić do poważnych konsekwencji.
Jak już wiemy, pominięcie jednej dawki leku nie będzie miało negatywnych rezultatów. Nie musimy się obawiać, że zdrowie naszego rodzica lub dziadka gwałtownie się pogorszy. Mimo wszystko nie należy ignorować takiego zdarzenia. Nawet jeśli podaliśmy seniorowi lek nieco później i według nas wszystko powinno być w porządku, obserwujmy go uważnie. Zwróćmy szczególną uwagę na samopoczucie osoby starszej. Jeżeli pojawią się jakiekolwiek niepokojące objawy, jak zawroty głowy, nagły wzrost lub spadek ciśnienia tętniczego, zasłabnięcie lub omdlenie, jak najszybciej zgłośmy się do lekarza.
Dobrą strategią jest monitorowanie stanu zdrowia seniora. Pominęliśmy tabletkę na nadciśnienie albo obniżającą poziom cukru we krwi? Po kilku godzinach od pory przyjęcia leku zbadajmy bliskiego ciśnieniomierzem lub glukometrem. Jeżeli wartości będą znacznie odbiegać od normy, podajmy kolejną dawkę leku. Gdy jednak wszystko jest w porządku, możemy ją pominąć i poczekać do następnej pory podania lekarstwa. Sprawdzajmy poziom cukru lub ciśnienie co kilka godzin. Nie podawajmy kolejnej tabletki bez weryfikacji stanu zdrowia osoby starszej. Skrócenie czasu między dawką zapomnianą a następną może bowiem prowadzić do konsekwencji zdrowotnych, jak nadmierne obniżenie ciśnienia albo cukru we krwi. Objawem takiego stanu mogą być zawroty głowy, spowolnienie akcji serca, omdlenia, problemy ze wzrokiem czy senność.
Warto szczególnie uważać na pominięcie leków przeciwbólowych. Dla seniora, który cierpi na przewlekły ból, taka sytuacja będzie problematyczna. Bliski może wtedy narzekać na silniejsze dolegliwości, wydawać odgłosy świadczące o bólu (pojękiwania, stęknięcia) i okazywać rozdrażnienie. Wtedy dobrze jest podać pominiętą dawkę, gdyż dzięki temu ulżymy mu w cierpieniu. Przedtem jednak przeczytajmy uważnie ulotkę i w razie potrzeby przesuńmy godzinę następnego podania leku seniorowi.
Przede wszystkim nie obwiniajmy się za zaistniałą sytuację. Opieka nad osobą starsą jest trudna i wymagająca, zwłaszcza gdy łączymy ją z pracą zawodową. Zmęczenie, stres i pośpiech sprawiają, że można zapomnieć nawet o rutynowych czynnościach. Sięgnijmy więc po rozwiązania, które nie tylko nam, ale i seniorowi pozwolą pamiętać o braniu leków. Na uwagę zasługują specjalne pudełka-organizery z przegródkami na pory dnia i dni tygodnia. W każdą z nich można włożyć tabletki przewidziane na dany dzień. Dobrym pomysłem jest też przechowywanie leków dla seniora w odpowiednich miejscach. Niech te tabletki, które rodzic lub dziadek bierze przy jedzeniu, znajdą się na półce w kuchni, a te na wieczór na stoliku nocnym. Jeżeli jednak senior cierpi na choroby otępienne lub zaburzenia pamięci i percepcji, leki trzeba trzymać poza jego zasięgiem.
Warto też przemyśleć opcję zatrudnienia opiekunki na godziny lub całodobowo. Będziemy spokojniejsi, wiedząc, że w domu jest ktoś, kto przypomni naszemu bliskiemu o konieczności zażycia lekarstw.