Problemy ze wzrokiem u osoby starszej

Pogarszający się wzrok potrafi być dla człowieka nie lada problemem. W szczególności dotyczy to seniorów, którzy dodatkowo muszą zmagać się z przewlekłymi schorzeniami. Jeśli jednak odpowiednio szybko rozpoznamy problemy ze wzrokiem u naszego bliskiego, będziemy w stanie mu pomóc. Na jakie objawy zwrócić uwagę? Podpowiadamy!

Objawy pogarszającego się wzroku

Być może nasz bliski nie wspominał nic o tym, że gorzej widzi. To normalne – starsze osoby często nie zgłaszają takich problemów. Zdarza się, że same nie wiedzą o tym, iż widzą coraz słabiej. Pogorszenie wzroku postępuje powoli i stopniowo, a to daje oczom czas, by przyzwyczaiły się do nowych warunków. Na co więc zwrócić uwagę?

Senior, który ma problemy ze wzrokiem:

• Mruży oczy – takie zachowanie może być objawem krótkowzroczności. Osoba starsza nie jest w stanie widzieć wyraźnie obiektów znajdujących się daleko od niej, dlatego stara się skupić na nich wzrok. W rezultacie możemy zaobserwować usilne mrużenie oczu i zmęczenie.
• Trzyma gazetę w wyciągniętej dłoni – to z kolei typowy objaw dalekowzroczności. W tym przypadku osoba starsza ma trudności z dostrzeganiem szczegółów i obiektów, które leżą blisko. Aby lepiej widzieć, odsuwa je więc od siebie. Rodzic lub dziadek może zatem czytać książkę, trzymając ją na odległość ramienia i dodatkowo odchylać głowę do tyłu.
• Skarży się na bóle głowy – oczywiście sporadyczne dolegliwości bólowe mogą zdarzyć się każdemu. Jednak gdy problem narasta chociażby po oglądaniu telewizji, dobrze skonsultować się z okulistą.
• Częściej zapala światło – Twój bliski włącza lampkę, mimo że na zewnątrz jest jeszcze jasno? To może świadczyć o problemach ze wzrokiem.
• Przeciera oczy – w przypadku zmęczenia czy senności to normalny objaw, ale jeśli senior jest wypoczęty, problem może leżeć gdzie indziej.
• Przymyka jedno oko – zwykle świadczy to o zaburzeniach akomodacji albo o astygmatyzmie.
• Niechętnie podejmuje aktywności wymagające patrzenia.
• Potyka się – jeśli nasz bliski nie dostrzega przeszkód na swojej drodze, może to oznaczać problemy ze wzrokiem.

Oprócz obserwacji zachowania dobrze jest też zwrócić uwagę na sam wygląd oczu. Nasz niepokój powinno wzbudzić nadmierne łzawienie i zaczerwienienie, a także opuchnięte powieki. A jeżeli zauważymy, że kolor źrenicy zmienił się z czarnego na biały, czym prędzej zgłośmy się z naszym rodzicem lub dziadkiem do lekarza.

Jakie choroby oczu mogą występować u seniora?

Najczęściej spotykanymi chorobami oczu w podeszłym wieku są jaskra i zaćma. Pierwsza, gdy nie jest leczona, stopniowo prowadzi do zupełnej utraty wzroku. Osoba starsza dostrzega coraz mniej, gdyż pole jej widzenia się zawęża. Dodatkowo chory odczuwa uciążliwy ból i swędzenie oczu, a one same są silnie zaczerwienione. Innym objawem tej choroby oczu jest widzenie poświaty wokół źródeł światła. Natomiast zaćma charakteryzuje się pogorszeniem ostrości widzenia. Jeśli nie rozpocznie się jej leczenia, to również ona będzie prowadzić do utraty wzroku. Charakterystycznym symptomem zaćmy są zmieniające się barwy lub pojawienie się plam w polu widzenia. Warto wiedzieć, że jedną z możliwych przyczyn wystąpienia zaćmy jest przebyta wcześniej jaskra.

Mówiąc o chorobach wzroku, nie sposób nie wspomnieć o prezbiopii. Jest to schorzenie, na które narażeni są wszyscy ludzie – tak zwana starczowzroczność. Chodzi tutaj o stopniową utratę elastyczności soczewki. W rezultacie senior nie potrafi właściwie ocenić odległości między przedmiotami albo rozpoznać rysów twarzy człowieka stojącego nieco dalej. Inną, często spotykaną, chorobą oczu jest zwyrodnienie plamki żółtej. Także ono, jeśli nie jest rozpoznane i leczone, może skutkować całkowitą utratą wzroku. Najpierw choroba obejmuje jedno oko, a w ciągu pięciu lat objawy zaczynają być widoczne również w drugim. Niestety, w tym przypadku nieodwracalne zmiany we wzroku mogą zajść w kilka dni.

Działania profilaktyczne, czyli jak pomóc bliskiemu

Wzrok pogarsza się wraz z wiekiem – i to jest zupełnie naturalny proces. Można go jednak spowolnić i tak zadbać o oczy, by zmniejszyć ryzyko wystąpienia problemów ze wzrokiem. Kluczem do sukcesu jest odpowiednia, przemyślana profilaktyka. Przede wszystkim warto zachęcić naszego bliskiego, by dbał o nawilżenie oczu. Ludzie w podeszłym wieku często skarżą się na ich suchość. Dobrze dobrane krople do oczu pomogą się z tym uporać. Zwróćmy też uwagę na temperaturę i wilgotność w domu, gdyż suche powietrze dodatkowo wysusza gałkę oczną. Dbajmy też, by rodzic lub dziadek pił odpowiednią ilość wody.

Zapewnijmy seniorowi właściwe oświetlenie, zwłaszcza w trakcie czytania. Jeśli światła jest za mało, oczy muszą bardziej się wysilać, przez co szybciej ulegają zmęczeniu. A to prowadzi do pogorszenia wzroku. Zostawiajmy więc włączoną choćby niewielką lampkę – także w trakcie oglądania telewizji. Kontrast między jasnym ekranem a ciemnym pokojem potrafi zmęczyć oczy.

Bardzo ważnym aspektem opieki nad seniorem, który ma problemy ze wzrokiem, jest dieta. W menu naszego bliskiego powinny znaleźć się produkty bogate w witaminę A, czyli beta-karoten, a także luteinę. Znajdziemy je w marchwi, szpinaku, szczypiorku i pomarańczę. Zanim jednak wprowadzimy zmiany w diecie osoby starszej, skonsultujmy się z lekarzem i upewnijmy, czy jakieś produkty nie są zakazane ze względu na choroby przewlekłe.

Choroby oczu i problemy ze wzrokiem są kłopotliwe nie tylko dla seniora, ale też dla jego otoczenia. Na szczęście wiele z nich można zahamować; wystarczy podjąć odpowiednie działania. Jeśli więc zaobserwujemy u naszego bliskiego niepokojące objawy, nie zwlekajmy z wizytą u lekarza okulisty. Specjalista zdiagnozuje problem i doradzi odpowiednią terapię.