Senior chory na depresję – jak się nim opiekować?

Depresja to choroba, która dotyka wszystkie grupy wiekowe – także seniorów. Niestety, wokół niej narosło wiele szkodliwych mitów. Często zdarza się, że osoby trzecie biorą depresję za przejściowy smutek lub potrzebę samotności. A kiedy w grę faktycznie wchodzi depresja starcza, to rady w stylu „nie martw się” niewiele pomogą. Jeśli chcemy udzielić choremu wsparcia, dobrze jest dowiedzieć się, w jaki sposób możemy zrobić to z sukcesem.

Co to jest depresja starcza i jak ją rozpoznać

Na samym początku warto przyjrzeć się samemu zagadnieniu depresji starczej. Statystycznie cierpią na nią osoby, które ukończyły już 65. rok życia. Przyczyny depresji dzielą się zwykle na dwie kategorie. Pierwsza to silne, negatywne emocje, wywołane na przykład śmiercią bliskiej osoby, poważną chorobą albo konfliktami w rodzinie. Starsi ludzie częściej niż my doświadczają tego typu zdarzeń, a to może wywoływać w nich stany depresyjne. Drugim powodem są trudne do zaakceptowania zmiany, które pojawiają się wraz z upływem lat. Rodzic lub dziadek, który zawsze był sprawny fizycznie i psychicznie, nie może pogodzić się z zależnością od innych czy trudnościami w poruszaniu się. Dla nas może się to wydawać błahym problemem, jednak dla seniora może się wręcz wiązać z utratą sensu życia. Jak rozpoznać depresję starczą? Osoby starsze borykają się z poczuciem mniejszej uwagi i znaczenia dla innych. I to zwykle te problemy są zaczątkiem depresji i dają o sobie znać poprzez dolegliwości w ciele. Są to chociażby: bóle głowy i brzucha, zaburzenia apetytu, ucisk w klatce piersiowej, nudności, ciągłe zmęczenie, a nawet zachowania agresywne. Trzeba jednak obserwować zachowanie seniora na co dzień, bo nie zawsze pojedyncze symptomy są objawami depresji. W celu diagnozy najlepiej skonsultować się z lekarzem.

Jak opiekować się bliskim, który choruje na depresję starczą? Zwykle trzeba wdrożyć odpowiednie leczenie, ale i tak największą rolę odgrywa podejście rodziny i przyjaciół. Dzięki rozmowie i wsparciu umożliwimy rodzicowi lub dziadkowi stopniowy powrót do zdrowia. Podstawową zasadą jest: poświęcanie czasu choremu, nieocenianie go i zwyczajna rozmowa. Nie zadawajmy co chwilę pytań o to, jak senior się czuje. On potrzebuje przede wszystkim kogoś, kto zwróci na niego uwagę i sprawi, że poczuje się ważny. Skupmy się więc na tematach, w których osoba starsza może wyrazić swoją opinię i słuchajmy jej uważnie. Niezwykle istotny jest też ruch i wychodzenie z domu. Jeśli zatem pogoda dopisuje, zachęcajmy bliskiego do aktywności na świeżym powietrzu. Podczas ruchu wydzielają się endorfiny (hormony szczęścia). Jest więc duża szansa, że poprawi on samopoczucie, a także zdrowie psychiczne i fizyczne seniora.

Depresja u osób starszych: rola odpowiedniego odżywiania i aktywności

Odpowiednio skomponowana dieta również ma dobry wpływ na zdrowie seniora z depresją. Poprawia się ogólna kondycja organizmu, osoba starsza mniej choruje i ma więcej sił do działania. Najbardziej polecana przez specjalistów jest dieta śródziemnomorska, czyli wysokowęglowodanowa. Dlatego warto wprowadzić do codziennego jadłospisu rodzica czy dziadka potrawy mączne, ziemniaki, makarony, warzywa i owoce. Doskonały wpływ na zdrowie mają też ryby (źródło kwasów omega-3 i omega-6), oliwki, orzechy, oleje roślinne i nasiona. Zrezygnujmy za to z ciężkostrawnych, wzdymających posiłków, które obciążają żołądek i męczą organizm.

Ważną kwestią jest też zapełnianie czasu chorej osoby. Niech sama wybierze aktywności, które lubi. Być może z chęcią powróci do swojej pasji? Możemy też zaproponować wspólne oglądanie filmów, granie w gry planszowe, gotowanie, spacery z kijkami czy jazdę na rowerze. Warto jednak pamiętać o tym, by nie narzucać się zbytnio seniorowi. Co prawda chcemy dobrze, ale naciskanie na bliską osobę może dać odwrotny skutek. Dlatego obserwujmy reakcję rodzica lub dziadka na proponowane przez nas aktywności. Jeśli chce przez chwilę pobyć sam – uszanujmy to. Chwila spokoju i samotności jest potrzebna, chociażby dla poukładania myśli i odpoczynku.

Jak pomóc osobie z depresją?

Powyższe wskazówki są pomocne w leczeniu depresji, ale nie zastąpią wizyt u specjalisty. Osoba starsza powinna mieć zapewnioną pomoc ekspertów: lekarza, psychologa. Najważniejsza jest jednak obecność drugiego człowieka, który wysłucha, zrozumie i bezinteresownie udzieli seniorowi wsparcia. Zdarza się, że z różnych powodów nie jesteśmy w stanie przebywać z rodzicem lub dziadkiem na co dzień. Wtedy dobrym pomysłem będzie zatrudnienie osoby, która profesjonalnie zajmuje się opieką nad osobami starszymi w domu. Zapewni ona towarzystwo seniorowi i wniesie do jego życia nieco więcej radości i poczucia własnej wartości. Wciąż jednak to my – jako rodzina – będziemy dla osoby starszej najważniejsi w życiu.