Osoby starsze niechętnie zmieniają swoje przyzwyczajenia. Mają ulubione posiłki, które jedzą przez cały rok, niezależnie od temperatury na zewnątrz. Jednak w czasie letnich upałów jadłospis dla seniora powinien wyglądać nieco inaczej. Jak skomponować menu dla bliskiej osoby na gorące dni? Oto kilka przydatnych wskazówek.
Organizm ludzi w podeszłym wieku nie funkcjonuje już tak dobrze, jak u młodszych osób. Z upływem lat pogarszają się lub spowalniają jego zdolności. Dotyczy to zwłaszcza tolerancji temperatury – seniorom często jest zimniej lub goręcej niż innym. Dlatego warto zwracać uwagę na to, jak nasz bliski się ubiera i chronić go przed przegrzaniem bądź zmarznięciem. Nie mniej istotna jest jednak dieta, którą utrzymuje rodzic lub dziadek. Podczas letnich miesięcy powinna być ona nieco inna. Zadbajmy, żeby znalazły się w niej świeże warzywa i owoce oraz nienasycone kwasy tłuszczowe. Takie menu nie tylko wpłynie pozytywnie na zdrowie osoby starszej, ale też poprawi jej samopoczucie.
Pamiętajmy, że lato to trudny czas dla seniorów. Podczas gorących dni nasz rodzic lub dziadek może być senny, zmęczony i nie mieć ochoty na żadne aktywności – w tym na jedzenie. Do tego dochodzą kłopotliwe dolegliwości zdrowotne, szczególnie w przypadku przewlekle chorych osób. Jeżeli więc nasz bliski ma problemy sercowo-naczyniowe albo z ciśnieniem krwi, otoczmy go szczególną uwagą. Bądźmy wyczuleni na takie objawy, jak ciągłe zmęczenie, ból i zawroty głowy, nadmierne pocenie, bezsenność, trudności z zasypianiem. U niektórych osób może dojść nawet do zapaści krążeniowej. A jeśli chodzi o brak apetytu, można mu zaradzić dzięki lżejszym posiłkom. Smaczna i lekkostrawna dieta dla seniora (przepisy łatwo znajdziemy w sieci) dostarczy mu potrzebnych składników odżywczych.
Podczas upalnych dni szczególnie ważne jest nawodnienie. Warto mieć na uwadze, że starsze osoby często nie odczuwają pragnienia. Naszym zadaniem jest więc dopilnować, by bliski pił odpowiednią ilość napojów – około 2,5-3 litry na dobę. Co pić w upały? Najlepsza będzie woda. Unikajmy słodkich napojów gazowanych, mocnej kawy, a także alkoholu. Podczas gorących dni mogą obniżać poziom elektrolitów w organizmie, a to często prowadzi do wystąpienia objawów udaru. Zachęćmy więc rodzica lub dziadka do picia niegazowanej wody. Możemy dodać jej nieco smaku: wrzućmy plasterek cytryny lub pomarańczy oraz listek mięty. Jeżeli senior szczególnie lubi jakieś owoce, pokrójmy je w kawałki i także dodajmy do wody. W ten sposób oprócz nawodnienia dostarczymy osobie starszej porcję witamin.
Brak odczuwania pragnienia przez osoby starsze może mieć poważne skutki. Gdy senior nie pamięta o uzupełnianiu płynów, istnieje duże ryzyko odwodnienia i zmniejszenia objętości krwi. W rezultacie osobie starszej spada ciśnienie oraz zmniejsza się przepływ krwi do mózgu – a to może skutkować zapaścią. Dlatego oprócz wody dobrze jest wzbogacić jadłospis dla seniora o płyny i potrawy z dużą zawartością elektrolitów. Czym one są? Mówiąc wprost, to jony soli obecne w organizmie. Ich niedobór skutkuje zaburzeniami rytmu serca i prowadzi do omdleń. Aby tego uniknąć, wprowadźmy do menu naszego bliskiego:
Opieka nad osobami starszymi podczas upałów nie jest łatwa. Należy zapewnić bliskiemu ochronę przed promieniami UV, odwodnieniem, przegrzaniem, a także zadbać o jego prawidłowe odżywianie. Dietetycy radzą, by seniorzy w upalne dni przyjmowali jak najwięcej witamin z naturalnych źródeł. Przydaje się tutaj zwłaszcza beta-karoten, który chroni przed promieniowaniem słonecznym. Podobne działanie mają witaminy C i E. Wpływają one też korzystnie na stan skóry, opóźniają proces starzenia i hamują powstawanie wolnych rodników. Dbajmy więc, by na talerzu seniora codziennie znajdowały się żółte, pomarańczowe i zielone warzywa: marchew, brokuły, sałata, pomidory, papryka i natka pietruszki. Witamina E z kolei kryje się w olejach, orzechach i oliwie z oliwek. Łącząc wszystkie te składniki, otrzymamy smaczną sałatkę do obiadu.
Przeglądając gotowe jadłospisy dla seniorów, warto zainspirować się kuchnią śródziemnomorską. Jest lekkostrawna, pełna warzyw, owoców, świeżych ryb i oliwy. Unikajmy za to ciężkich, tłustych potraw – lepiej będzie zostawić je na jesień i zimę. Co zatem przygotować naszemu bliskiemu na obiad lub kolację? Dobrym pomysłem będzie chłodnik, czyli letnia odsłona klasycznej zupy. Doskonały przykład to hiszpańskie gazpacho, bogate w różnorodne warzywa. Główne danie powinno składać się z lekkiego, białego mięsa lub ryby w towarzystwie ryżu, gotowanych ziemniaków albo kaszy. Jako dodatek do obiadu bądź na podwieczorek sprawdzi się sałatka z sezonowych owoców albo warzyw. Aby była bardziej treściwa, możemy dodać do niej ryż, ziemniaki lub makaron. Majonez zamieńmy na jogurt albo postawmy na dressingi na bazie oliwy z oliwek. Jako przekąskę podawajmy pokrojone owoce i warzywa, a lody na deser zastąpmy owocowymi sorbetami.
Letni jadłospis dla seniora powinien być lekki, pełny świeżych, sezonowych produktów. Pamiętajmy też o odpowiednim nawodnieniu, które pozwoli nam odpowiednio zadbać o bliską osobę w tym trudnym dla niej czasie.